Liplik syndroom

Wat is het liplik syndroom?
Het liplik syndroom is een aandoening waarbij kinderen heel vaak over hun lippen likken waardoor de huid rondom de lippen schraal, ontstoken, rood en pijnlijk wordt.

Hoe wordt het liplik syndroom ook wel genoemd?
Het liplik syndroom wordt ook wel liplik dermatitis genoemd. Liplik is de afkorting voor het likken aan de lippen. Dermatitis is het medische woord voor ontsteking van de huid.

Hoe vaak komt het liplik syndroom voor bij kinderen?
Het is niet goed bekend hoe vaak het liplik syndroom bij kinderen voorkomt. Het wordt best regelmatig gezien bij kinderen. De meeste kinderen zullen hiermee niet bij een dokter komen. Daarom zijn er geen precieze getallen bekend.

Bij wie komt het liplik syndroom voor?
Het liplik syndroom kan wordt vaak gezien bij schoolgaande kinderen. Het kan zowel bij jongens als bij meisjes voorkomen.

Wat is de oorzaak van het liplik syndroom?
Spanning
De meeste kinderen gaan aan hun lippen likken wanneer ze spanning in hun lijf ervaren. Het likken aan de lippen is dan een snelle manier om deze spanning weg te laten vloeien.

Gewoonte
Het liplik syndroom kan op een gegeven moment ook een soort gewoonte worden. Kinderen zijn zich er vaak helemaal niet van bewust dat ze steeds aan hun lippen likken.

Dwanggedachten en dwanghandelingen
Het liplik syndroom kan een onderdeel zijn van het zogenaamde obsessieve-compulsieve syndroom. Een syndroom waarbij kinderen dwanggedachtes hebben, gedachtes waar ze juist wel of juist niet aan moeten denken en dwanghandelingen moeten uitvoeren (bijvoorbeeld alles twee keer moeten aanraken).

Huidlaagje kapot
Door het veelvuldig likken gaat het bovenste laagje van de huid kapot. Hierdoor voelt de huid droog en schraal aan. Kinderen gaan dan over hun lippen likken om de huid minder droog te laten voelen. Op deze manier ontstaat een vicieuze cirkel.

Wat zijn de symptomen van het liplik syndroom?
Rode huid rondom de lippen
Door het veelvuldig aflikken van de lippen wordt de huid rondom de lippen schraal en krijgt deze een rode kleur.

Gevoelige huid
De schrale huid is gevoelig en kan licht pijnlijk aanvoelen.

Bacteriën
In de kapotte huid die vaak nat is door het likken, kunnen gemakkelijk bacteriën gaan groeien. Dit is vaak herkenbaar door het verschijnen van gele korstjes op de huid rondom de lippen.

Hoe wordt de diagnose liplik syndroom gesteld?
Verhaal en onderzoek
Aan de hand van het verhaal van rode schrale huid rondom de lippen bij een kind die vaak aan de lippen likt kan de diagnose liplik syndroom worden gesteld. Een andere aandoening die soortgelijke klachten kan veroorzaken is een contactallergie. Dit is een allergische reactie op bijvoorbeeld lippenstift, lippen crème of tandpasta die op de lippen of in de mond wordt gebruikt. Vaak is het voor de persoon dan wel duidelijk dat de klachten toenemen wanneer deze producten worden gebruikt.

Huisarts
Deze diagnose wordt vaak door de huisarts gesteld. Er is geen ander onderzoek nodig om de diagnose te stellen.

Dermatoloog
Bij twijfel of er mogelijk sprake zou kunnen zijn van een contactallergie, kan de huisarts het kind verwijzen naar de huidarts ook wel dermatoloog genoemd.

Hoe wordt het liplik syndroom behandeld?
Stoppen met likken
Het liplik syndroom zal vanzelf verdwijnen wanneer het kind stopt met het likken aan de lippen. Dit is lang niet altijd gemakkelijk, omdat de meeste kinderen zich helemaal niet bewust zijn van het likken aan hun lippen.

Vaseline
De huid rondom de lippen kan vet gehouden worden door hier twee tot drie keer per dag een dun laagje vaseline op te smeren.

Zalf
Wanneer de huid ernstig aangedaan is, kan het helpen de huid een tijdje te behandelen met een lichte corticosteroïden crème (klasse I of klasse II) om de huid sneller te laten genezen.

Spanning aanpakken
Het liplik syndroom ontstaat meestal omdat het kind om een bepaalde reden gespannen is. Het is dus belangrijk om samen te kijken wat deze spanning veroorzaakt. Misschien kan de oorzaak weg genomen worden. Anders kan gekeken worden hoe het kind anders met deze spanning om kan gaan.

Psycholoog
Het liplik syndroom kan heel hardnekkig zijn. Een psycholoog kan kinderen helpen hoe zij deze gewoonte kunnen afleren. Ook kan een psycholoog kijken wat de oorzaak is van het liplik syndroom en kinderen begeleiden anders met spanning in hun lijf om te gaan.

Kinder- en jeugdpsychiater
Wanneer het liplik syndroom onderdeel lijkt uit te maken van een obsessief-compulsief syndroom (OCD) met meerdere dwanggedachtes of dwanghandelingen kan behandeling door een kinder- en jeugdpsychiater nodig zijn.

Contact met andere ouders
Door middel van een oproepje op het forum van deze site kunt u proberen in contact te komen met andere kinderen en hun ouders/verzorgers die ook te maken hebben met het liplik syndroom.

Wat betekent het hebben van het liplik syndroom voor de toekomst?
Verdwijnen
Bij de meeste kinderen verdwijnt het liplik syndroom na enige tijd, al dan niet met behandeling.

Gevoelig voor stress
De meeste kinderen die het liplik syndroom hebben gehad zijn wel gevoelig voor het opbouwen van spanning in hun lichaam als gevolg van stress. Het komt best vaak voor dat kinderen stoppen met het likken van hun lippen, maar vervolgens iets anders gaan doen om deze spanning kwijt te raken.

Obsessief-compulsieve aandoening
Kinderen waarbij het liplik syndroom onderdeel is van een obsessief-compulsieve aandoening kunnen andere dwanggedachtes of handelingen krijgen naast het liplik syndroom.

Hebben broertjes of zusjes een vergrote kans op het krijgen van het liplik syndroom?
Het liplik syndroom is geen erfelijke aandoening. Wel spelen bij de aanleg om sneller of minder snel last te hebben van spanning in het lichaam erfelijke factoren een rol. Broertjes of zusjes kunnen dus ook gevoeliger zijn voor het opbouwen van spanning in hun lijf.  Zij kunnen dan het voorbeeld van een broer of zus die het liplik syndroom heeft overnemen, maar dit hoeft zeer zeker niet het geval te zijn.

Wilt u dit document printen dan kunt u hier een pdf-versie downloaden.

Wilt u ook uw verhaal kwijt, dat kan: verhalen kunnen gemaild worden via info@kinderneurologie.eu en zullen daarna zo spoedig mogelijk op de site worden geplaatst. Voor meer informatie zie hier.

Heeft u foto's die bepaalde kenmerken van deze aandoening duidelijk maken en die hier op de website mogen worden geplaatst, dan vernemen wij dit graag.

Referenties

1. Een meisje met uitslag rond de mond.  de Vries LD, Opstelten W. Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A8734

Auteur: JH Schieving

Laatst bijgewerkt: 9 juni 2019 voorheen: 15 december 2018, voorheen: 14 november 2015

 

Hier is ruimte voor
Uw verhaal

Heeft uw kind nog andere symptomen, laat het ons weten.